Charakterystyczna przerwa między jedynkami to dla jednych defekt estetyczny, a dla innych modny dodatek do wyglądu i sposób na podkreślenie własnego stylu. To jednak nie odbiór społeczny czy walory urodowe są zawsze najważniejsze. Duża szpara między zębami jest już wadą zgryzu, niosącą za sobą konsekwencje dla zdrowia jamy ustnej. Czym zatem jest diastema, kiedy należy ją leczyć i jak prawidłowo usuwać?! Przekonajmy się!
Czym jest diastema?
Diastema to inaczej przerwa między górnymi jedynkami (siekaczami przyśrodkowymi). Nie musi ona koniecznie oznaczać stanu patologicznego. Jeśli odstęp jest niewielki traktuje się go, jako neutralną cechę uzębienia. Można ją wówczas rozpatrywać wyłącznie od strony estetycznej i usuwać tylko wtedy, gdy nam się nie podoba. Większa szpara (powyżej 2 mm) może natomiast nieść już za sobą konsekwencje dla zdrowia naszych zębów.
Rodzaje diastemy
Zanim jednak zdecydujesz się na zamykanie diastemy, ważne jest również to, z jakim jej rodzajem masz do czynienia, a może być ich kilka.
- Diastema fizjologiczna – pojawia przejściowo u dzieci w wieku 7–11 lat. To naturalna konsekwencja wymiany zębów mlecznych na stałe. Spowodowana jest wyrzynaniem się dwójek (siekaczy bocznych) i zamyka się w momencie pojawienia się trójek (kłów). Taka szpara ustępuje samoistnie i nie trzeba jej korygować. Najczęściej trzeba tylko ten okres cierpliwie przeczekać.
- Diastema prawdziwa to już patologiczna forma przerwy między jedynkami, która sama nie zniknie. Powstaje najczęściej w wyniku przerostu wędzidełka wargi górnej, a czasem z powodu jego zbyt niskiego przyczepu. Jeśli jest niewielka można decydować, czy ją zamykać z przyczyn estetycznych. Jeśli jest duża może wpływać na stan zdrowia jamy ustnej, dlatego warto ją korygować.
- Diastema rzekoma to ostatni rodzaj diastemy. Może pojawić z różnych powodów. Często przez brak dwójek (hipodoncja) lub ich stożkową budowę i niewielki rozmiar, albo przez występowanie zęba nadliczbowego między zębami siecznymi szczęki (mesiodens).
Kiedy diastema staje się problemem?
W diagnozie najważniejsza jest szerokość szpary między siekaczami. Problemy zaczynają się, jeśli odstęp przekracza 2 mm. Dyskusje o estetyce muszą wtedy zejść na drugi plan, bowiem mamy już do czynienia z wadą zgryzu. Taka szpara może w przyszłości stać się przyczyną do rozwoju dalszych patologii (najczęściej chorób przyzębia i problemów z prawidłową wymową).
Pamiętajmy jednak, że problem dotyczy tylko dorosłych. U dzieciaków w wieku 7-11 lat jest odwrotnie. Szparowatość między zębami w tym czasie to coś całkowicie naturalnego, a niepokój powinien budzić raczej brak odstępów, który może skutkować po wymianie zębów mlecznych na stałe stłoczeniami i wada zgryzu.
Leczenie patologicznych odmian diastemy.
W przypadku zamykania diastemy prawdziwej należy założyć aparat ortodontyczny i podciąć wędzidełko wargi górnej.
Wędzidełko podcina się najczęściej laserowo w trakcie terapii ortodontycznej. Taki zabieg jest szybki, bezpieczny i małoinwazyjny. Zdarza się, że włókna wędzidełka są głęboko umiejscowione, wtedy trzeba je również usunąć za pomocą lasera.
Diastema rzekoma również często przybiera patologiczną formę. Pierwszym krokiem w leczeniu jest zrobienie zdjęcia pantomograficznego, pozwalającego na dokładne zbadanie ułożenia zębów. Następnie, w zależności od występujących wad, dobiera się odpowiednią formę terapii.
Jeśli problemem są dwójki o stożkowatym kształcie należy skupić się na ich odbudowie. Wykorzystywany jest wtedy materiał kompozytowy lub korony protetyczne. Równolegle zakładany jest aparat ortodontyczny, który pomoże siekaczom zsunąć się.
Z kolei przy braku dwójek, możliwe jest podjęcie różnych działań. Przesunięcie na ich miejsce kłów lub odtworzenie miejsca na nie za pomocą aparatu i wstawienie implantów.
W przypadku zęba nadliczbowego usuwa się go chirurgicznie.
Zamykanie małej przerwy.
Osoby, które chcą usunąć ze względów estetycznych niewielką diastemę, mogą skorzystać również z innych, szybszych metod jak na przykład odbudowa kompozytowa lub licówki. Leczenie planuje się w taki sposób, aby poszerzone zęby wyglądały ładnie i proporcjonalnie w stosunku do reszty.
W leczeniu diastemy zawsze stawia się na indywidualne potrzeby każdej osoby. Wybiera się metody pozwalające na skuteczne i wygodne dla pacjenta rozwiązanie jego problemu.
